Europese Hof: Natuursubsidies moeten terug

Natuurmonumenten en twaalf provinciale landschappen moeten mogelijk honderden miljoenen euro’s aan subsidies terugbetalen, die ze tussen 1993 en 2012 hebben ontvangen. Dat geld kregen ze voor de aankoop van natuurgebieden.

Particuliere grondbezitters, waaronder stichtingen en beheerders van landgoederen, konden geen aanspraak maken op die subsidies. Dat vonden ze oneerlijk en daarom dienden ze, samen met de Vereniging Gelijkberechtiging Grondbezitters (VGG), in 2008 een klacht in bij de Europese Commissie.

“Door het subsidiebeleid hebben wij als particuliere grondbezitters echt veel nadeel geleden. Die organisaties kregen voor niks gesubsidieerde grond aangeboden”, zegt Oene Gorter, voorzitter van de VGG. “Ik had die grond ook wel voor niks willen hebben. Het is puur oneerlijke concurrentie. Als iemand namelijk voor niks grond krijgt aangeboden en hij heeft opbrengst daaruit, dan betekent dat rechtstreeks verlies voor de partij die die grond niet heeft.”

De Europese Commissie erkende in 2015 dat er sprake was van verboden staatssteun, maar keurde de subsidies tegelijkertijd toch goed. In 2018 kregen de particuliere grondbezitters alsnog gelijk van het Gerecht van de Europese Unie.

Daarop stapten de organisaties die subsidie hadden ontvangen naar het Europees Hof, maar dat heeft nu de particuliere partijen in het gelijk gesteld. De particuliere grondbezitters willen dat de Nederlandse overheid de subsidies terugvordert. Gorter schat dat de organisaties 1 miljard euro moeten terugbetalen, zei hij eerder. “Dan moeten ze dus een deel van hun bezit verkopen.”

In Vlaanderen loopt een soortgelijke actie, opgezet door VVGN, de Vlaamse Vereniging voor Gelijkberechtiging Natuurbeheer

Minister Demir investeert 2,5 miljoen euro extra in grondaankopen bos en natuur

(Belga) Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) verhoogt het jaarlijks budget voor grondaankopen voor bos en natuur met 2,5 miljoen euro. “Vanuit Vlaanderen verhogen we vanaf 2020 de jaarlijkse subsidies voor terreinbeherende verenigingen zoals Natuurpunt”, zo kondigde Demir aan bij een bezoek aan natuurgebied De Maten in Genk.

Minister Demir investeert 2,5 miljoen euro extra in grondaankopen bos en natuur © belga

De Vlaamse regering verhoogt vanaf 2020 de jaarlijkse subsidies voor terreinbeherende verenigingen. “Verenigingen zoals Natuurpunt kunnen op bijzonder veel vrijwilligers rekenen. Maar, koken kost geld”, vertelde Demir. “We verhogen het jaarlijks budget voor grondaankopen voor bos en natuur met 2,5 miljoen euro, een stijging van 25 procent. Bovendien moet onze natuur goed beheerd worden. Ook daarvoor is Natuurpunt een belangrijke en zeer goede partner.” De Maten is een van de oudste natuurgebieden van Vlaanderen. “Hier werken vrijwilligers en medewerkers van Natuurpunt al jaren hard aan het herstel van de natuur. Dat levert een gevarieerd gebied op waar bezoekers hun hart kunnen ophalen”, aldus Lieven De Schamphelaere, voorzitter Natuurpunt. Demir kon in het natuurgebied kennismaken met de werking van Natuurpunt op het vlak van natuurbescherming, -herstel, -studie en -beleving. Zo wordt het landschap van open heidevelden met stuifduinen en gagelstruwelen er momenteel hersteld. De vijvers met rietkragen en moeraszones krijgen weer alle kansen en dat zorgt ervoor dat het opnieuw een ideaal leefgebied wordt voor de salamander. (Belga)

VVGN bekijkt of dit strookt met de gelijkberechtiging die in het natuurdecreet staat en zal eventuele verdere acties ondernemen bij de minister

https://www.knack.be/nieuws/belgie/minister-demir-investeert-2-5-miljoen-euro-extra-in-grondaankopen-bos-en-natuur/article-belga-1564583.html

Vlaamse Vereniging Gelijkberechtiging Natuurbeheer reactiveert werking

Het Gerecht van de Europese Unie heeft op 15 oktober 2018 de Vereniging Gelijkberechtiging Grondbezitters (“VGG”) in het gelijk gesteld in een procedure over staatssteun aan de Vereniging Natuurmonumenten en de 12 Landschappen. Volgens het Gerecht van de Europese Unie moet de Europese Commissie een formeel onderzoek starten naar de staatssteun aan deze twee partijen. Het Gerecht overweegt dat de beschikbare feiten erop duiden dat de voornoemde partijen staatssteun hebben gekregen voor hun gewone economische activiteiten (en niet voor natuurbeheeractiviteiten) en dat die partijen mogelijk teveel staatssteun hebben gekregen.    

Ook in Vlaanderen loopt een gelijkaardige procedure ingesteld door de Vlaamse Vereniging Gelijkberechtiging Natuurbeheer vzw. Deze vereniging werd opgericht met als doel te ijveren voor een gelijkberechtiging bij het beheer van natuurgebieden In Vlaanderen.  In het bijzonder wenst zij in rechte op te komen voor een gelijkberechtiging bij het toekennen van subsidies die van overheidswege worden toegekend aan organisaties die nog steeds een monopoliserende positie innemen.

De Vlaamse overheid heeft sinds de start van de procedure een nieuwe natuurregelgeving geïmplementeerd die ten dele tegemoet komt aan de eisen. De toekenning van subsidies in het verleden zorgt evenwel voor een blijvende ongelijkheid. Ook blijft het voor de private natuurbeheerder bijzonder moeilijk gebruik te maken van de aankoopsubsidies voor natuur. Zo worden private eigenaars ten persoonlijke titel verplicht eerst een type 4 natuurgebied te beheren vooraleer ze aanspraak kunnen maken op subsidies voor aankoop. Hierdoor komen meer dan 99% van de private eigenaars niet langer in aanmerking voor gesubsidieerde aankoop van natuur. De nieuwe bestuursploeg, onder voorzitterschap van Vincent Dierckx, wil ook voor deze problemen een passende oplossing vinden. Hiertoe werd VVGN gereactiveerd, worden opnieuw fondsen bij elkaar gebracht en wordt bekeken op welke wijze de procedure, ook in Vlaanderen, verder gezet kan worden.

Op 2 september 2015 nam de Europese Commissie een beslissing op de klacht van de VGG over deze staatssteun aan de TBO’s (terrein beherende organisaties). In haar beslissing stelde de Europese Commissie vast dat de TBO’s inderdaad staatssteun hebben ontvangen, maar tegelijkertijd keurde de Europese Commissie deze staatssteun goed. De Commissie redeneerde kort en goed dat de TBO’s compensatie krijgen voor diensten van algemeen economisch belang. Dit oordeelde de Europese Commissie zonder een formeel onderzoek te starten naar de staatssteun aan de TBO’s.

Op 15 oktober heeft het Gerecht van de Europese Unie een streep door dit goedkeuringsbesluit van de Europese Commissie getrokken. Volgens het Gerecht moet de Europese Commissie een formeel en indringend onderzoek starten naar de staatssteun aan de TBO’s. Achtergrond hiervan is dat er serieuze twijfels zijn over de vraag of deze staatssteun goedgekeurd kan worden.

VVGN Intervieuw

Hieronder een interview met de voorzitter van VVGN, Pierre Bouckaert.
– Het volledige interview in een apart document VVGN.

Oproep

De juridische bijstand die noodzakelijk is om dit dossier tot een goed einde te brengen, vergt echter heel wat middelen. Daarom doen wij een beroep op een gift van u. Als donateur kunt u kiezen tussen een statuut als toetredend lid of als sympathisant. Sympathisanten kunnen rekenen op volledige vertrouwelijkheid.

Word Lid

Steun VVGN met een gift voor de goede zaak.
Tegelijk wordt u toetredend lid/sympathisant van de vereniging.

U kunt uw gift storten op ons rekeningnummer met vermelding – Steun VVGN, toetredend lid/sympathisant.

  • IBAN BE04 0016 7365 0831
  • BIC GEBABEBB

Stuur ook een mail met uw info en uw steunbedrag naar  info@vvgn.be.
Met onze dank voor uw steun aan het privaat natuurbeheer.

VVGN Pierre-Bouckaert DVJ

VVGN Pierre-Bouckaert DVJ

Artikel in Het Nieuwsblad

Jagers eisen 85 miljoen euro van natuurverenigingen

Het Nieuwsblad op Zondag,
Sun. 06 Oct. 2013, Page 4
Een groep jagers en grondbezitters wil subsidies voor natuurbeheer. Meer zelfs: ze klaagt het huidige Vlaamse beleid aan bij de Europese Commissie, en wil zo tien jaar subsidies aan natuurreservaten terugvorderen. Goed voor 85 miljoen euro. Bert Heyvaert

Een jager die geld vraagt omdat hij de natuur beschermt; het is eens wat anders. Maar het is de Vlaamse Vereniging Gelijkberechtiging Natuurbeheer (VVGN) wel menens. De organisatie werd net opgericht, en bestaat uit Vlaamse grondbezitters waarvan de meesten wel eens een fazant schieten. Initiatiefnemer is Pierre Bouckaert, en hij is duidelijk: ‘Het huidige subsidiebeleid is discriminatie. Alles gaat naar reservaten, die meestal beheerd worden door Natuurpunt. Particuliere natuurbeheerders, zoals grondbezitters en jagers, blijven in de kou staan. Dat kan niet. Verantwoorde jacht is ook natuurbescherming. Dat klinkt niet logisch, maar het is wel zo. Wij creëren gebieden waar wild goed gedijt, en zorgen voor biodiversiteit.’

Dus dienden Bouckaert en co een klacht in bij de Europese Commissie, tegen het subsidiebeleid van de Vlaamse regering. ’95 procent kans dat we winnen’, denkt Bouckaert,gesterkt door een Duitse zaak die volgens hem een gelijkaardig precedent schept. ‘De kans is zeer groot dat we tien jaar subsidie kunnen terugeisen. Dat komt neer op 85 miljoen euro.’ Een bedrag dat Natuurpunt helemaal niet heeft, want het werd gebruikt om reservaten aan te kopen en te beheren. ‘Tja’, reageert Bouckaert. ‘Dan moeten ze maar terreinen verkopen. Of dat ons doel is? Nee, wij willen overeenkomen met Natuurpunt. Maar ze moeten ons respecteren, erkennen dat wij ook aan natuurbeheer doen. Als ze dat doen, kunnen we nog altijd onze klacht intrekken.’

Subsidies

De jagers zetten Natuurpunt dus het mes op de keel, maar voorlopig zijn ze daar nog niet al te zeer onder de indruk. ‘De soep zal wel niet zo heet gegeten worden als ze wordt opgediend’, zegt woordvoerder Joris Gansemans. ‘Trouwens: die mensen kunnen perfect zelf subsidies aanvragen voor hun eigen stukje natuur, zolang ze aan enkele voorwaarden voldoen.’ Twee van die voorwaarden zijn: er mogen geen dieren gedood worden, behalve als ze schade aanrichten. En je moet het terrein openstellen voor het publiek. Daar knelt vaak het schoentje.

‘Wij vinden dat ook subsidies voor privéterreinen moeten kunnen. Want we zorgen er voor biodiversiteit en rijke natuur’, zegt Bouckaert. Bij Natuurpunt zien ze dat anders. ‘Uiteindelijk gaat dit over belastinggeld’, zegt beleidscoördinator Wim Van Gils. ‘Als je ziet hoe groot de vraag is naar groene recreatiegebieden, is het logisch dat subsidies gaan naar plaatsen die publiek toegankelijk zijn.’

Kloof

Op het kabinet van Joke Schauvliege (CD&V), Vlaams Minister van Leefmilieu, wou men gisteren enkel kwijt dat ‘iedereen recht heeft om een klacht in te dienen bij de Europese Commissie’. Die klacht heeft in elk geval de kloof tussen jagers en natuurverenigingen nog veel dieper gemaakt. ‘Ik begrijp het niet. We waren al anderhalf jaar in overleg met jagers en landeigenaars om te zien hoe we hen bij natuurbeheer kunnen betrekken’, zegt Van Gils. ‘Maar dit bevordert de gesprekken niet echt.’

Bert Heyvaert ?

Nieuwsblad VVGN 6-10-2013

Artikel in De Tijd

Jagers verklaren oorlog aan Natuurpunt

De Tijd,
Sat. 05 Oct. 2013, Page 3
Een schare grootgrondbezitters en jagers in Vlaanderen probeert via de Europese Commissie de Vlaamse organisatie Natuurpunt financieel droog te leggen.

Een deel van de jachtlobby verklaart de oorlog aan de organisatie Natuurpunt, die in Vlaanderen 21.000 hectare natuurgebied beheert. Een aantal (groot)grondbezitters enjagers hebben zich verenigd in de ‘Vlaamse Vereniging voor Gelijkberechtiging Natuurbeheer’ en vragen aan de Europese Commissie om het subsidiebeleid van de Vlaamse regering aan natuurverenigingen te brandmerken als illegale staatssteun. Indien ze hun gelijk halen, moet Natuurpunt in het slechtste geval de subsidies van de voorbije tien jaar terugbetalen.

Initiatiefnemer Pierre Bouckaert legt uit: ‘Onze klacht is niet rechtstreeks gericht tegen Natuurpunt. Maar wij nemen het niet langer dat subsidies voor het aankopen van natuurgebieden (vorig jaar 8,8 miljoen euro) uitsluitend naar de erkende terreinbeherende verenigingen gaan. Natuurpunt krijgt subsidies om gronden aan te kopen en daarenboven krijgen ze jaarlijks nog eens miljoenen om die te beheren.’

Het initiatief voor de klacht kan volgens de vereniging op zeer veel bijval rekenen. Bouckaert: ‘Ons ledenaantal groeit met de dag. We krijgen talrijke (anonieme) giften, waardoor we al een aanzienlijke oorlogskas hebben kunnen opbouwen.’ De jagers voelen zich gesteund door een uitspraak van het Europees Hof in Luxemburg, waarin gelijkaardige steun aan natuurverenigingen door de Duitse Staat werd veroordeeld.

De ongerustheid bij de natuurverenigingen en vooral bij Natuurpunt is groot. ‘Wij hebben vertrouwen in een goede afloop, maar in onze organisatie gaan wel stemmen op om de samenwerking met de private natuurbeheerders enjagers te herbekijken. Wij vinden juridische acties niet de juiste weg’, stelt Wim Van Gils van Natuurpunt.

Lees verder in T-weekend. De jacht op de jagers
SERGE MAMPAEY ?

Tijd VVGN 5-10-2013

Persbericht VVGN

PERSBERICHT

Wemmel, 1 oktober 2013

De Vlaamse Vereniging Gelijkberechtiging Natuurbeheer (VVGN) heeft bij de Europese Commissie een klacht ingediend. Zij wilt dat de Vlaamse subsidies die vandaag aan de erkende terreinbeherende verenigingen worden verstrekt, onder de loep genomen worden.

De VVGN is het er niet mee eens dat subsidies voor de verwerving van natuurgebieden, met als doel het aanleggen van natuurreservaten  (tot voor kort jaarlijks gemiddeld €8,8 m), uitsluitend naar de erkende terreinbeherende verenigingen gaan. Deze toekenning geeft de erkende verenigingen de mogelijkheid om ongeveer 21.000 ha natuurterreinen in huur of in eigendom te beheren en daarbovenop jaarlijks ongeveer €5,5 m beheer- en inrichtingssubsidies te krijgen. Deze praktijken gebeuren met miskenning van de inzet van talloze particuliere natuurbeheerders die vandaag van alle natuursubsidiering achteruitgesteld blijven. En dit terwijl zij zo’n 100.000 ha open gebied beheren buiten landbouw & bos en zij eveneens de vraag voorgeschoteld krijgen voor de uitvoering van de Vlaamse Instandhoudingsdoelstellingen volgens het Europese programma Natura 2000.

Deze huidige Vlaamse subsidieregelgeving werd bovendien niet aangemeld bij de Europese Commissie zoals nochtans vereist is door de regels inzake staatssteun. Zowel het discriminerend karakter van deze subsidies als het gebrek aan aanmelding ervan, hebben de VVGN ertoe aangezet om bij de Europese Commissie klacht in te dienen.

De VVGN benadrukt enerzijds dat zij met haar klacht de doelstelling van het natuurbehoud niet in vraag stelt. Zij betwist evenmin dat de natuurverenigingen inspanningen leveren om de natuur in stand te houden of te herstellen. Dit is een door de VVGN gedeelde doelstelling.  Anderzijds bepalen de Europese regels dat bij het leveren van een dienst van algemeen belang de overheid waakt over de toevertrouwing binnen de specifieke regels van staatssteun in een concurrentiële markt.

Zij ziet zich daarin gesteund door de beschikkingspraktijk van de Europese Commissie en de  rechtsspraak van 12 september 2013 van het Gerecht van Eerste Aanleg van de Europese Unie die een gelijkaardige steun door de Duitse Staat heeft veroordeeld.

De huidige natuursubsidieregelgeving, gericht naar reservaten met de daarbij horende beperkingen en de restrictieve regelgeving voor particulier natuurbeheer, bemoeilijken het beheer van dergelijke gebieden door particuliere natuurbeheerders die hiervoor ontmoedigd worden. Beheerders van buurpercelen worden bijvoorbeeld, zonder inspraak, gehinderd in hun eigen beheer door de beperkingen opgelegd rond de met subsidies aangekochte terreinen.

Het huidige beleid zorgt voor een uitverkoop van private natuur aan de erkende terreinbeherende verenigingen, zonder dat deze overdrachten leiden tot meer of een betere natuur. Om nog maar te zwijgen over de besparingen die de overheid zou kunnen realiseren dankzij de kosteloze inzet van private beheerders.

We kunnen stellen dat het huidige beleid  een concentratie van landbezit ten voordele van de erkende natuurverenigingen aanmoedigt, wat niet langer aanvaardbaar is.

Het gebrek aan gelijkberechtiging maakt het de particuliere natuurbeheerders bovendien erg moeilijk om hun stem te laten horen in het maatschappelijk debat omtrent natuurbeheer. Zij ontbreken immers de structurele ondersteuning die de erkende natuurverenigingen wel genieten.

De VVGN wenst te benadrukken dat een groot deel van de Vlaamse natuur in stand werd gehouden door particuliere natuurbeheerders en dat zij dit in de toekomst wensen te blijven doen.  Daarom dringt de VVGN ook aan op een herijking  van het natuurbeleid en van het overleg rond dit beleid.

Zij is ervan overtuigd dat de natuur hier alleen maar wel bij kan varen!

U kunt  onze vereniging volgen via www.vvgn.be

pressrelease VVGN 1-10-2013